Pytania i quizy - rodzaje pytań cz2.

W tej sekcji nauczymy się definiować pytania pozostałych typów:

Pytania numeryczne numeryczne

Pytania numeryczne nie są skomplikowane. Zadajemy pytanie i oczekujemy odpowiedzi, która jest liczbą. Podajemy oczywiście odpowiedź wzorcową, z którą system będzie porównywał odpowiedź ucznia. Problem tkwi tylko w tym, że musimy określić, jak dokładny ma być podany przez ucznia wynik (i jak dokładny jest nasz). Możemy także podać kilka odpowiedzi i przypisać im różne oceny.

Na przykład możemy sformułować pytanie z następującymi odpowiedziami wzorcowymi:

Podaj powierzchnię Polski w km²

Odpowiedź wzrocowa Dopuszczalny błąd Ocena Przedział akceptowanych odpowiedzi
3126770 100%od 312677 do 312677
31267750 50%od 312627 do 312727, oprócz 312677
312677500 10%od 312177 do 312626 i od 312728 do 313177

Definiując odpowiedzi w podanej kolejności nagrodzimy maksymalną oceną uczniów podających wynik dokładny. Jeśli wynik ucznia nie pasuje do pierwszej odpowiedzi, system porównuje go z kolejną. Jeśli ta także nie pasuje, to z następną itd. Widać, że istotną rolę odgrywa tu kolejność podawania odpowiedzi w formularzu pytania. Na przykład uczeń, który poda odpowiedź 312650, dostanie 50% punktów.

Dopasuj odpowiedź dopasuj

Pytania tego typu polegają na wprowadzeniu kilku par pojęć. Elementy każdej pary dla wygody będziemy nazywać hasłem i odzewem. Zadaniem ucznia jest właściwe dobranie odzewu do każdego hasła.

W prostych sytuacjach mamy, jak w powyższym przykładzie, kilka różnych haseł i różnych odzewów. Ocena za odpowiedź jest wyliczana jako ułamek k/n z liczby punktów przypisanych zadaniu, gdzie k to liczba poprawnie połączonych par, a n to liczba wszystkich zaprezentowanych par.

1. Prosty przypadek

Do pytania o rzeki przepływające przez miasta podaliśmy pięć par hasło-odzew:

  • Poznań - Warta
  • Wrocław - Oława
  • Toruń - Wisła
  • Ostróda - Drwęca
  • Trzebiatów - Rega
Uczeń ma więc pięć par do dopasowania. Może przy tym jeden odzew dopasować do kilku haseł i pozostawic niektóre hasła bez pary. Na przykład za odpowiedź:
  • Poznań - Wisła
  • Wrocław - (puste)
  • Toruń - Wisła
  • Ostróda - Drwęca
  • Trzebiatów - (puste)
uczeń otrzyma 2/5=0.4 punktu.

2. Niepełne pary

Zauważmy, że przy jednakowej liczbie różnych haseł i odzewów uczeń może połączyć pary, które zna, a pozostałe dobierać losowo. Aby ograniczyć szanse na zdobycie punktów w ten sposób, można wprowadzić kilka odzewów niepasujących do żadnego hasła. W tym celu w formularzu definiujemy pary, w których pole hasła zostawiamy puste, a w pole odzewu wpisujemy dodatkową wartość, na przykład:

  • Poznań - Warta
  • Wrocław - Oława
  • Toruń - Wisła
  • Ostróda - Drwęca
  • Trzebiatów - Rega
  • (puste) - Bug
Spowoduje to, że uczeń nie będzie mógł ostatnich par dobierać na zasadzie eliminacji negatywnej.

3. Kolizja odzewów

Moodle rozpoznaje sytuacje, gdy do kilku haseł pasuje taki sam odzew (jeśli tylko został zapisany identycznie w formularzu pytania). Tworząc listę możliwych odzewów do wyboru Moodle automatycznie usuwa duplikaty i prezentuje każdy odzew tylko raz. Na przykład po zdefiniowaniu par:

  • Szczecin - Odra
  • Wrocław - Odra
  • Toruń - Wisła
  • Kraków - Wisła
  • Trzebiatów - Rega
dla każdego hasła uczeń będzie mógł wybrać jedną z trzech wartości:
  • Odra
  • Wisła
  • Rega

4. Kolizja haseł

Problem powstaje, gdy w zadaniu pojawiają się identyczne hasła z róznymi odzewami. Na przykład:

  • Szczecin - Odra
  • Wrocław - Odra
  • Wrocław - Oława
  • Trzebiatów - Rega
Dla systemu hasła Wrocław i Wrocław są różne - dla pierwszego z nich zaakceptuje odzew Odra, a dla drugiego - Oława. Dla ucznia hasła niczym się nie różnią, więc właściwy dobór odzewów jest zupełnym przypadkiem. Takich sytuacji trzeba unikać w pytaniach doboru odpowiedzi.

Pytania z krótką odpowiedzią krotka_odpowiedz

W pytaniu z krótką odpowiedzią uczeń widzi treść pytania - odpowiedź na nie powinien wpisać w specjalne okienko pod treścią pytania.

Wszystkie możliwe odpowiedzi, które mają zostać zaakceptowane, trzeba wpisać w formularz podczas definiowania pytania. System Moodle porównuje wpisaną przez ucznia odpowiedź z odpowiedziami wzorcowymi. Aby uznał je za zgodne, odpowiedź wpisana przez ucznia i wzorcowa muszą być identyczne - jedyne odstępstwo, to nierozróżnianie małych i wielkich liter.

Z powyższego wynika podstawowy problem w stosowaniu pytań z krótką odpowiedzią. Są one przydatne tylko w sytuacjach, gdy jest mało poprawnych odpowiedzi i na dodatek nie mogą być one sformułowane na wiele różnych, poprawnych sposobów. Często w treści pytania trzeba wyraźnie wskazać, jak ma być napisana odpowiedź, by uniknąć odrzucania poprawnych odpowiedzi uczniów.

1. Co autor miał na myśli?

Na pytanie: Kto napisał "Pana Tadeusza"? uczeń może odpowiedzieć:

  • Adam Mickiewicz
  • Mickiewicz
  • A.Mickiewicz
  • A. Mickiewicz
  • Mickiewicz Adam
  • Adam B. Mickiewicz
  • adam mickiewicz
Większość z tych odpowiedzi powinniśmy uznać (ewentualnie obniżając ocenę za pisanie nazwisk i imion z małej litery). W znacznie lepszej sytuacji jesteśmy, gdy sformułujemy pytanie następująco: Podaj imię i nazwisko autora "Pana Tadeusza"?. Wówczas za całkowicie poprawną możemy uznać tylko pierwszą odpowiedź.

2. Bogactwo języka

Zadając pytanie: Kiedy była bitwa pod Grunwaldem? możemy oczekiwać odpowiedzi:

  • 1410
  • 1410r.
  • 1410 roku
  • w 1410 roku
  • 15.VII.1410
  • 15.07.1410
  • 15 lipca 1410 roku
  • w lipcu 1410 roku
  • itp. itd.
Właściwie powinniśmy uznać je wszystkie i jeszcze wiele innych. Można przeformułować pytanie: W którym roku stoczono bitwę pod Grunwaldem?, a nawet lepiej: Podaj (cyframi) rok, w którym była bitwa pod Grunwaldem?. Ostatnie sformułowanie, choć raczej brzydkie, jest chyba najbardziej jednoznaczne.

3. Umowa społeczna

Jeśli jeszcze nie zdecydowalismy się wyrzucić pytań z krótką odpowiedzią do kosza, to zastanówmy się, co zrobić, by uniknąć błędów, czyli niesprawiedliwych ocen. Najlepiej w teście zawierającym sporo pytań tego typu ustalić standard pisania odpowiedzi:

  • daty podawaj w formacie analogicznym do 01.01.1999, czyli dd.mm.rrrr;
  • w pytaniach o osoby podawaj pierwsze imię i nazwisko;
  • rzeczowniki podawaj w mianowniku;
  • jeśli odpowiedzią jest liczba, to podaj ją zapisaną cyframi;
  • nie używaj skrótów w odpowiedziach;
  • używaj właściwie wielkich i małych liter, bo ma to wpływ na ocenę;
  • itp. itd.
Uwagi takie możemy zamieścić w quizie raz, na stronie typu opis. Miejmy jednak świadomość, że w trakcie rozwiązywania quizu mogą one umknąć uczniowi z pamięci. Być może warto więc właściwą wskazówkę dotyczącą formatu odpowiedzi wkopiować do każdego pytania osobno.

4. Gdy zawiodą paragrafy?

Ponieważ pomimo wszelkich przedsięwziętych środków ostrożności uczniowie zapewne jeszcze nie raz nas zaskoczą, pamiętajmy, że oceny wystawione automatycznie przez Moodle nauczyciel może zmienić (dokładnie, jak to robić, dowiemy się na kolejnych zajęciach). Możemy przy tym skorygować Moodle planowo, jeszcze przed podaniem uczniom ocen, lub reagować na ich reklamacje, po ogłoszeniu ocen.

Pomimo występującej często konieczności własnoręcznej weryfikacji ocen automatycznych za pytania z krótką odpowiedzią, Moodle jednak odciążą w pewnym stopniu nauczyciela. Zauważmy, że odpowiedzi poprawne rozpoznaje on prawidłowo, więc korygując oceny, te dobre możemy pominąć.

Większym problemem jest rozpoznanie sytuacji, gdy uczeń usiłując trafić we właściwą odpowiedź zmieniał wpisane hasło (a my na to pozwoliliśmy w ustawieniach quizu) i system naliczał mu karę. Aby sprawiedliwie ocenić taką odpowiedź, musimy prześledzić kolejno wpisywane odpowiedzi i wyznaczyć taką ocenę, jaka się uczniowi rzeczywiście należy. To powinno skłonić nas do zastanowienia się nad sensownością jednoczesnego stosowania kar i powtórzeń w quizach zawierających pytania z krótką odpowiedzią.

W pytaniach z krótką odpowiedzią dość istotną rolę odgrywa informacja zwrotna, szczególnie w przypadkach, gdy za niektóre odpowiedzi dajemy częściową lub wręcz zerową ocenę. Takie przewidziane złe i niepoprawne odpowiedzi wypada skomentować podając uzasadnienie. Do naprowadzenia ucznia na właściwą odpowiedź może także służyć ogólna informacja zwrotna. Pamiętajmy jednak, że tę informację widzą wszyscy, i dla osób, które już dobrze odpowiedziały, jest ona informacją zbędną.

Pokaż/ukryj podgląd formularza definiowania pytania

Pytania losowe pytania typu "Dopasuj odpowiedź" losowe dopasowanie

W pytaniu tego typu przygotowujemy kilka pytań z krótką odpowiedzią i umieszczamy je w jednej kategorii w banku pytań. Na widocznym niżej przykładzie przygotowaliśmy proste pytania, których treścią jest nazwa państwa, a odpowiedzią - nazwa stolicy. Następnie dorzucamy do tej samej kategorii pytanie losowe (na widocznym niżej przykładzie dodaliśmy ich nawet kilka).

W takim układzie pytanie losowe działa jak maszyna losująca, powodując:

  • wylosowanie kliku pytań z krótką odpowiedzią z bieżącej kategorii,
  • utworzenie z nich pytania podobnego do pytania dopasowania, w którym uczniowie zobaczą treści wszystkich wylosowanych pytań, a odpowiedzi będą mogli wybrać z listy.
Dodatkowo, każde nowe wywołanie pytania losowego ponawia powyższy proces, więc różni uczniowie mają szansę zobaczyć różny wybór pytań z krótką odpowiedzią. Na poniższym rysunku mamy przykład trzech pytań wygenerowanych z tego samego zasobu pytań z krótką odpowiedzią.

Pokaż/ukryj więcej informacji o definiowaniu pytania losowego

Pytania obliczeniowe obliczeniowe

Pytanie obliczeniowe należy do pytań bardziej złożonych. Polega ono na wprowadzeniu do treści pytania zmiennych, co pozwala sformułować pytania, jak poniższe:

Przykład 1

Jedziesz na spływ rzeką, która ma długość {a}km. Każdego dnia planujecie przepłynąć {b}km. Wiadomo jednak, że pierwszego i ostatniego dnia można przepłynąć tylko 5 km, gdyż trzeba jeszcze mieć czas na rozpakowanie i zapakowanie bagaży. Ile dni potrwa spływ?

Przykład 2

Dopłyneliście na wieczorny biwak. Przed kolacją chcesz udać się na godzinny rekonesans w dół rzeki. Rzeka płynie z prędkością {r}km/h, ty płyniesz kajakiem z prędkością {k}km/h. Ile minut możesz płynąć w dół rzeki, by wrócić na biwak dokładnie po godzinie?

Odpowiedź na pytanie wyraża się wzorem zależnym od zmiennych zamieszczonych w treści. Dla przytoczonych przykładów są to następujące wzory.

Przykład 1 (cd.)

Czas spływu w dniach to: ceil(({a}-10)/{b})+2

Funkcja ceil oznacza górną część całkowitą, czyli pierwszą liczbę całkowitą większą niż wyliczony dokładnie wynik. Wykaz pozostałych funkcji dostępnych przy definiowaniu odpowiedzi można zobaczyć w treści pomocy Moodle dla pytania obliczeniowego (klikamy na ikonkę przy nagłówku formularza w czasie definiowania pytania) oraz na stronie http://www.php.net/manual/en/ref.math.php. Oprócz funkcji możemy używać operacji dodawania (+), odejmowania (-), mnożenia (*), dzielenia (/) i reszty z dzielenia całkowitego (%) oraz nawiasów okrągłych.

Przykład 2 (cd.)

Czas wyrażony w minutach to: 30*({k}-{r})/{k}

Formuła wyniku bierze się stąd, że zamierzamy przepłynąć ten sam dystans w dół rzeki (płyniemy wtedy z prędkością {k}+{r}) oraz w górę rzeki (pod prąd płyniemy z prędkością {k}-{r}). Oznaczając czas (w minutach), gdy będziemy płynąć z prądem przez x, na płynięcie pod prąd zostanie nam 60-x minut. To oznacza, że przepłyniemy dystans (w kilomentrach):

  • z prądem: x({k}+{r})/60
  • pod prąd: (60-x)({k}-{r})/60
Porównując te wartości wyznaczmy wzór na x, który jest formułą odpowiedzi w tym pytaniu.

Ostatni etap, to określenie zbioru wartości, które mogą być podstawione pod zmienne. Korzystając z nich system Moodle generuje przy każdym odwołaniu do pytania jego nową wersję z pobranymi losowo wartościami zmiennych. Na podstawie tych wartości system określa także, ile powinna wynosić poprawna odpowiedź.

Przykład 1 (cd.cd.)

Przyjmijmy, że zbiór par wartości, które system może podstawić za {a} i {b} to: (110,18), (110,9), (120,20), (120,4).

Jeśli dla konkretnego ucznia system wylosuje drugi zestaw, to zobaczy on pytanie:

Jedziesz na spływ rzeką, która ma długość 110km. Każdego dnia planujecie przepłynąć 9km. Wiadomo jednak, że pierwszego i ostatniego dnia można przepłynąć tylko 5 km, gdyż trzeba jeszcze mieć czas na rozpakowanie i zapakowanie bagaży. Ile dni potrwa spływ?

Poprawną odpowiedzią jest 14.

Przykład 2 (cd.cd.)

Dla drugiego pytania możemy wybrać zestaw dopuszczalnych wartości {k} i {r}: (5,3), (5,2), (8,2).

Jeśli dla konkretnego ucznia system wylosuje pierwszy zestaw, to zobaczy on pytanie:

Dopłyneliście na wieczorny biwak. Przed kolacją chcesz udać się na godzinny rekonesans w dół rzeki. Rzeka płynie z prędkością 3km/h, ty płyniesz kajakiem z prędkością 5km/h. Ile minut możesz płynąć w dół rzeki, by wrócić na biwak dokładnie po godzinie?

Poprawną odpowiedzią jest 12.

W pytaniach obliczeniowych jest kilka momentów trudnych:

  • sformułowanie pytania ze zmiennymi i poprawne zdefiniowanie formuły wyniku;
  • określenie, jak ma być porównywany wynik wpisany przez ucznia z wyliczonym przez system; w formularzu podaje się wartość dopuszczalnego błędu oraz sposób określania błędu: bezwzględny, względny lub geometryczny.
  • zdefiniowanie zestawów wartości podstawianych za zmienne; można wpisać je samemu lub pozwolić Moodle wygenerować wartości losowo z określonego przedziału.

Najlepiej z powyższymi problememi zapoznać się definiując samodzielnie przykładowe pytanie obliczeniowe.

Pokaż/ukryj podgląd formularza definiowania pytania

Pytania osadzone w tekście (close) close

Pytania tego typu to tekst z lukami, które uczeń musi poprawnie wypełnić.

Definiując pytanie wpisujemy tekst i zaznaczamy w nim luki. Każda luka może być pytaniem typu:

  • krótka odpowiedź (pierwsza luka w powyższym przykładzie) — możemy podać kilka możliwości wraz z przypisaną im punktacją, można także zaznaczyć, czy wielkość liter jest istotna w odpowiedzi;
  • numeryczne (druga luka z przykładu) — podajemy poprawną odpowiedź i dopuszczalny błąd;
  • wielokrotny wybór (trzecia luka z przykładu) — podajemy oceny za poszczególne odpowiedzi oraz sposób prezentacji możliwych odpowiedzi: jako rozwijalną listę, w pionie lub w poziomie.
Z odpowiedziami można także powiązać informacje zwrotne (na przykład podpowiedź naprowadzającą na właściwy trop, gdy uczeń udzieli złej odpowiedzi).

Definiowanie pytań close jest dość kłopotliwe, bo luki w tekście tworzy się wpisując w nim specjalne komendy. Na razie w Moodle nie ma wygodnego narzędzia graficznego, które by tę pracę ułatwiało. Są jednak inne narzędzia, np. HotPotatoe, o którym jeszcze wspomnimy, wyposażone w takie możliwości.

Spróbujmy jednak utworzyć prosty tekst z lukami bez pomocy. Każdą lukę w tekście opisujemy w nawiasach klamrowych, w których zamieszczamy kolejno oddzielone odpowiednimi znakami interpunkcyjnymi następujące elementy:

  • punkty: za to pytanie;
  • typ pytania: opisany słowem: MULTICHOICE (MCV, MCH), SHORTANSWER lub NUMERICAL;
  • możliwe odpowiedzi rozdzielone znakiem ~; każda opisana odpowiedź zawiera:
    • treść
    • #informację zwrotną oddzieloną od treści znakiem #;
    • =odpowiedź poprawna jest poprzedzona znakiem =
    • odpowiedzi inne poprzedzamy procentową oceną ujętą w znak % z przodu i z tyłu, np. %30%
    • przy odpowiedziach liczbowych możemy podać żądaną dokładność dodając za odpowiedzią znak : i liczbę oznaczającą dopuszczalny błąd, np. 312677:1 oznacza, że odpowiedzi od 312676 do 312678 będą uznawane za poprawne.

Schematycznie definicja luki w tekście pytania wygląda więc następująco:

{punkty:typ_pytania:=odpowiedź1#poprawna~%50% odpowiedź2#częściowo_poprawna~%10% odpowiedź3#zła}

Poniższe definicje to definicje kolejnych luk z przykładowego pytania:

{1:SHORTANSWER:
=Bałtyku#poprawna odpowiedź
~%80%bałtyku#nazwy mórz piszemy z wielkiej litery
~=Morza Bałtyckiego#poprawna odpowiedź
~%80%morza bałtyckiego#nazwy mórz piszemy z wielkiej litery}
{1:MULTICHOICE:
=Pomorskiego#poprawna odpowiedź
~%50%Drawskiego#tylko częściowo
~Mazurskiego#jest to zła odpowiedź}
{1:NUMERICAL:
=170:3#według różnych źródeł jest to od 167,8 do 172km
~%50%170:13#według różnych źródeł jest to od 167,8 do 172km, więc Twoja odpowiedź mieści się w granicach błędu ±10 km.}

Treść pytania z wszystkimi lukami dająca końcowy efekt zgodny z zaprezentowanym na początku akapitu obrazkiem, jest następująca;

Rega to rzeka wpadająca do {1:SHORTANSWER:=Bałtyku#poprawna odpowiedź~%80%bałtyku#nazwy mórz piszemy z wielkiej litery~=Morza Bałtyckiego#poprawna odpowiedź~%80%morza bałtyckiego#nazwy mórz piszemy z wielkiej litery}. Przepływa przez obszary Pojezierza {1:MULTICHOICE:=Pomorskiego#poprawna odpowiedź~%50%Drawskiego#tylko częściowo~Mazurskiego#jest to zła odpowiedź}. Jej długość wynosi {1:NUMERICAL:=170:3#według różnych źródeł jest to od 167,8 do 172km~%50%170:13#według różnych źródeł jest to od 167,8 do 172km, więc Twoja odpowiedź mieści się w granicach błędu ±10 km.}. Spływy tą rzeką są bardzo ciekawe, ale mogą być odcinkami trudne.
Ostatnia modyfikacja: sobota, 12 marzec 2011, 22:07
Pomiń Nawigacja

Nawigacja

Pomiń Ustawienia

Ustawienia